Dinen Necis Ne Demek? Tarihsel ve Akademik Bir İnceleme İslam hukukunda, ritüel saflık ve toplumsal düzen açısından önemli olan kavramlardan biri “dinen necîs” terimidir. Bu yazıda, öncelikle bu kavramın ne anlama geldiğini açıklayacak, ardından tarihsel arka planına bakacak, günümüzdeki akademik tartışmaları değerlendirecek ve son olarak bu kavramın toplumsal ve dini açıdan taşıdığı anlamları irdeleyeceğiz. Dinen Necîs Kavramının Anlamı “Necîs” Arapça kökenli bir kelime olup “pis”, “kirlilik” gibi anlamlara gelir. Dini bağlamda kullanılan dinen necîs ifadesi ise, İslam ritüel hukukuna göre “dini temizlik veya saflık açısından uzak durulması gereken”, yani bazı fiil, durum veya varlık bakımından ritüel olarak kirli sayılan şeyleri tanımlamak için kullanılır. Bu bağlamda, bir…
8 YorumEtiket: ve
Giriş Sevgili okur, bazen bir şurup eşliğinde içimizi ısıtıp bronşlarımızı rahatlattığımız anlarda durup, düşündüm: “Acaba hep duyduğumuz o eski reçetelerden biri olan Çam kozalağı şurubu gerçekten işe yarıyor mu?” Bu yazıda, hem erkeklerin “veri odaklı, objektif” bakışı hem de kadınların “duygusal ve toplumsal” açılımlarıyla bu soruya düzgün bir biçimde yaklaşacağız. Amacım bilgi paylaşmak, beraber düşünmek; senin deneyimini, sorularını da bu yazıya katmak — yani yalnızca “evet/hayır” demek değil. Hazırsan, başlayalım. — Erkeklerin Objektif ve Veri Odaklı Bakışı “Bilimsel kanıt ne diyor?” sorusunu öne alan bakış açısından ele alırsak: Çam kozalağından elde edilen şurup ya da özü hakkında yapılmış bazı çalışmalar var. Örneğin Pinus nigra (kara çam) kozalaklarının in vitro…
6 YorumE-devlet Şifresini Unuttum Ne Yapmam Lazım? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Kaynakların sınırlılığı ve bireysel tercihler arasındaki denge, ekonomik kararların temelini oluşturur. İnsanlar, ihtiyaçlarını karşılamak için sınırlı kaynakları kullanırken, her bir kararın potansiyel sonuçlarını değerlendirir. Aynı şekilde, devletin sunduğu dijital hizmetler de vatandaşlar için önemli bir kaynak ve bu hizmetlere erişim, bireylerin günlük yaşamlarını kolaylaştıran kritik unsurlardan biridir. E-devlet şifresi, bu dijital hizmetlere erişmenin temel aracıdır. Ancak, bu şifrenin kaybolması, sadece bireysel bir problem değil, aynı zamanda toplumsal refahı ve devletle birey arasındaki etkileşimi de etkileyen bir durumdur. Peki, e-devlet şifresini unuttuğunuzda ne yapmalısınız ve bu durumu ekonomik perspektiften nasıl analiz…
8 YorumŞu Anda Kullandığımız Takvim Nedir? Zamanı Okumanın Modern Dili: Gregoryen (Miladî) Takvim Gökyüzüne bakıp “Bugün hangi gündeyiz?” diye sormuyoruz artık; cebimizdeki telefon, masa üstündeki takvim, bilgisayarın sağ alt köşesi aynı cevabı fısıldıyor. Ama bu “aynı” cevap yılların, reformların, kültürlerin içinden süzülüp geliyor. Hadi gel, bugün kullandığımız takvimin hikâyesini; köklerini, bugüne etkisini ve yarına dair ipuçlarını birlikte keşfedelim. Çünkü zaman sadece akar; biz ona anlam verince takvime dönüşür. Kısa Cevap: Gregoryen (Miladî) Takvim Kullandığımız takvimin adı Gregoryen ya da bizde yaygın adıyla Miladî takvim. Yılı, Güneş’in dünya etrafındaki görünür hareketine—yani tropik yıla—göre ölçer ve ortalama 365 gün 5 saat 49 dakika…
8 YorumHF mi Daha Güçlü HCl mi? Bir Toplumsal Yapı Analizi Sosyolojik bir bakış açısıyla, bazen kimyasal reaksiyonlar bile toplumsal yapıları anlamada bize ilginç bir pencere açabilir. Kimya, bilimsel bir alan olmasına rağmen, insanlar arasındaki etkileşimlerin ne denli karmaşık olduğuna dair derin bir anlayış geliştirebiliriz. “HF mi daha güçlü, HCl mi?” sorusu gibi basit bir kimyasal soru, aslında toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler gibi karmaşık yapıları irdelememize olanak tanır. Kimyasal asidite üzerinden toplumsal yapıların, rollerin ve ilişkilerin etkileşimini gözler önüne sererken, toplumdaki bireylerin nasıl farklı roller üstlendiğini de keşfedeceğiz. Asitler ve Toplumsal Yapı: HF ile HCl’in Farkı Kimyasal açıdan…
8 YorumSkolyoz ve Kamburluk Aynı Şey mi? Hepimiz bir şekilde postürümüze dikkat ederiz, değil mi? Duruşumuz, kendimizi nasıl hissettiğimizi, nasıl göründüğümüzü ve hatta bazen kim olduğumuzu etkiler. Ancak skolyoz ve kamburluk hakkında düşündüğümüzde, çoğumuz bu iki terimi aynı şekilde kullanıyoruz. Ama gerçekte, bu iki durum arasındaki farkları biliyor muyuz? Belki de fark etmiyoruz, çünkü çok benzer görünüyorlar. Peki, gerçekten aynı şeyler mi? Haydi, bu konuda derinleşelim ve bu karmaşık, ama oldukça önemli iki terimi birbirinden ayıran ince çizgiyi keşfedelim. Skolyoz ve Kamburluk: Temel Farklar Skolyoz ve kamburluk, her ikisi de omurga ile ilgili duruş bozukluklarıdır, ancak temelde farklı sorunları işaret ederler.…
6 YorumSvastika Sembolü Nedir? Eğitim Perspektifinden Bir İnceleme Eğitim, bireylerin dünyayı anlamalarını ve çevrelerindeki olaylara farklı açılardan bakabilmelerini sağlayan bir araçtır. Her yeni öğrenme, bir anlayış kapısını aralar ve bu süreç, zamanla bireyin düşünce biçimini dönüştürür. Kelimeler, semboller, imgeler; tüm bunlar, toplumsal ve kültürel bağlamlarda farklı anlamlar taşıyan güçlü araçlardır. Bu araçlar, yalnızca bireylerin algısını şekillendirmekle kalmaz, aynı zamanda toplumların tarihsel hafızalarını da yansıtır. Örneğin, svastika sembolü, tarihi, kültürel ve ideolojik anlamlarıyla sadece bireysel değil, toplumsal düzeyde de büyük etkiler yaratmış bir simge olmuştur. Svastika, binlerce yıl boyunca birçok farklı kültür tarafından farklı anlamlarla kullanılmış bir sembolken, 20. yüzyılda Nazi Almanyası’nın…
8 YorumBir Ekonomistin Gözünden: “Manisa Gördes’te Ne Yetişir?” Sorusu Üzerine Ekonomik Bir Değerlendirme Kaynakların sınırlı, insan ihtiyaçlarının ise sınırsız olduğu bir dünyada yaşarken, her üretim tercihi aslında bir seçimdir — ve her seçim, bir fırsat maliyeti doğurur. Bir ekonomist olarak “Manisa Gördes’te ne yetişir?” sorusuna bakarken, sadece tarımsal ürünlerden değil, aynı zamanda ekonomik davranış biçimlerinden, piyasa dengelerinden ve yerel kalkınmanın dinamiklerinden söz etmek gerekir. Çünkü Gördes’in tarlasında yetişen her ürün, aslında bölgenin üretim kültürünün, emeğinin ve iktisadi geleceğinin bir yansımasıdır. Kaynakların Sınırlılığı: Gördes’in Coğrafyası ve Tarımsal Seçimleri Gördes, Manisa’nın kuzeydoğusunda, Ege’nin iç kesimlerinde yer alan dağlık bir bölgedir. Bu coğrafya, iklimsel…
4 YorumBekere Ne Demek? Toplumsal Bir Çözümleme Toplumsal yapılar ve bireyler arasındaki etkileşimi anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, bazen dilin, bir toplumu ne kadar derinden etkileyebileceğini gözlemliyorum. Her kelime, toplumun değerlerini, normlarını, hatta cinsiyet rollerini yansıtır. Bugün de bu bağlamda sıkça karşılaşılan bir kelimeyi, “bekere”yi ele alacağız. Türkçeye Arapçadan geçmiş bu kelime, aslında toplumsal normların, cinsiyet rollerinin ve kültürel pratiklerin nasıl şekillendiğine dair önemli ipuçları sunar. Peki, “bekere” ne demek? Bu kelime, toplumsal cinsiyet ayrımlarının ve ilişki biçimlerinin ne kadar köklü olduğuna dair ne gibi mesajlar veriyor? Bekere: Toplumsal Bir Kavramın Evrimi “Bekere” kelimesi, genellikle “bekâr” kelimesinin halk arasında kullanılan bir…
8 YorumÇekirge Ne Zaman Çıkar? Tarihsel Bir Perspektiften Bir tarihçi olarak, geçmişi anlamak sadece eski olayları öğrenmek değil; aynı zamanda bugünü de daha derinlemesine kavrayabilmektir. Her dönemin kendine özgü koşulları, toplumların davranış biçimlerini ve doğayla ilişkilerini şekillendirir. Örneğin, çok eski zamanlarda çekirgelerin bir toplum üzerinde yarattığı yıkım, günümüzde de benzer bir anlam taşır mı? Çekirgeler sadece tarım ürünlerine zarar veren bir haşere midir, yoksa toplumsal ve kültürel dönüşümlerin simgesi olarak da değerlendirilebilir mi? Bu yazıda, “çekirge ne zaman çıkar?” sorusunu, tarihsel süreçler ve toplumsal dönüşümler ışığında inceleyeceğiz. Çekirgelerin Tarihsel Bağlamda Önemi Çekirgeler, tarih boyunca birçok kültürde hem doğal felaketlerin hem de…
4 Yorum